Wie heeft er geen last van: verwachtingen, eisen, deadlines, beter, sneller, meer? Maatschappelijk gezien worden we voortdurend beloond worden voor perfectie. Gezonde gedrevenheid kan je ver brengen en de meeste werkgevers zijn dol op toegewijde mensen, maar waar leg jij de grens? De eeuwige tredmolen van perfectionisme is een stoorzender in voelen en doen wat je werkelijk wilt, waar je hart blij van wordt en waar je iedere dag je bed voor uit zou komen ook al kreeg je er niet voor betaald. Het ontneemt je het plezier in je leven en kan chronische stress en burn out veroorzaken.
Hoe kom je uit de greep van perfectionisme? Mijn favoriete drie protocollen werken op diep onbewust niveau waardoor je vrijwel moeiteloos een andere mind set creëert:
• Het tackelen van de innerlijke criticus door het veranderen van negatieve zelfpraat.
• Het transformeren van iets wat je ooit bent gaan geloven over jezelf en dat jouw eigenwaarde in de weg staat.
• Het neutraliseren van emotionele lading door feiten uit het verleden die in het heden nog gevoeld wordt.
BESTEL HET BOEK
NEEM CONTACT OP
Als ik niet zo’n perfectionist was, zou mijn leven perfect zijn.
Wil je mijn boek bestellen? Ga dan naar www.petrascherpenhuizen.nl/boek
Wil je ook aan de slag? Boek dan een afspraak via info@petrascherpenhuizen.nl
‘Je hebt wát gedaan?’ Iris’ stem schoot de hoogte in. ‘Heb je enig idee hoeveel moeite het kostte om een afspraak voor je te regelen bij hem?’ Haar lichtgrijze ogen achter het hoornen montuur schoten laserstralen mijn kant uit.
Oeps. Achter mijn zonnebril kon ik onbespied om me heen gluren. Gelukkig, het terras was bijna leeg. ‘Begin jij nu ook al. Ik ben al genoeg gestraft, dacht ik zo.’
‘Doe normaal Peet, daar gaat het toch helemaal niet om.‘ Ze nam een grote slok Chardonnay en zette het glas terug op de houten tafel. De musjes verderop vlogen verschrikt uiteen.
‘Nee? Nou ik heb nieuws voor je, zo voelt het wel. Op een of andere manier doe ik iets niet goed. Anders zou ik toch gewoon nee kunnen zeggen als ik nee voel?
‘Dat is nou precies waarom ik je doorstuurde naar Hans. Ik was zo blij dat je eindelijk om hulp vroeg.’ Iris trok de laatste sigaret uit het pakje en stak de fik erin. ‘En dan loop jij gewoon tijdens zijn advies de kamer uit?’ Met kracht perste ze de rook tussen haar lippen door.
‘Het is een hele aardige man. Ik snapte alleen zijn vonnis niet. Surménage. Nooit van gehoord. Ik nog vragen: is dat net zoiets als een ménage a trois?’ Hij kon er niet om lachen. Beetje weinig humor, die arts van jou.
‘Je bent onverbeterlijk.’ Haar blik verzachtte. ‘Ik ken je, je weet het allang maar je wil het gewoon niet onder ogen zien. Te confronterend voor die perfectionist in jou.’
Ik staarde over de plas. Een diepe zucht ontsnapte. ‘Ik ben zo godvergeten moe Ier, wat moet ik nou? De schoorsteen moet toch roken? En mijn werk is ook een stuk afleiding voor alle ellende op het thuisfront.’ Een slok Weizener spoelde mijn opkomende tranen weg.
Over de tafel reikte ze naar mijn hand. ‘Je kunt niet alle ballen hooghouden, Peetje. Iedereen heeft grenzen, ook jij. Hoe eerder je een break neemt, hoe sneller je herstelt en je je energie weer in balans hebt.’
Ik voelde het rood via mijn hals omhoog kruipen. Deze woorden kende ik. Ik had ze tientallen keren gezegd tegen cliënten die bij mij kwamen om een burn out te voorkomen…
Het gouden trio.
Waar schuld te maken heeft met een evaluatie van iets dat we gedaan of nagelaten hebben, is schaamte gericht op een negatieve beoordeling van het zelf. Schuld is: ik heb iets slechts gedaan, schaamte is: ik ben slecht. Ik ben anders dan anderen en wijk af van de groepsnorm. Alleen daarom al moet ik mij al schamen.
Waar je je voor schaamt, hangt samen met de normen en waarden die gelden in jouw cultuur of omgeving (land, buurt, stad, sociale groep). In China is boeren en smakken tijdens of na het eten normaal, in Nederland niet.
Schuld en schaamte hebben allebei een belangrijke functie: in de eerste jaren om de hechting met de ouders, broertjes en zusjes te handhaven, later in de sociale interactie met anderen. Door schuldgevoel leert het kind welk effect zijn dadenheeft op de ander en spijt of berouw te voelen. Om dit te kunnen ontwikkelt het empathie. Schaamte heeft als doel ervoor te zorgen dat het kind zich conformeert aan de groep waartoe hij behoort. Dit versterkt de groep en van oudsher vergrootte dit de overlevingskansen.
Perfectionisme is een mechanisme om schaamte en op een dieper niveau afwijzing te voorkomen. Door buitengewone doelen te behalen, uitzonderlijk werk te leveren, altijd een smetteloos huis te willen hebben en er 24/7 tot in de puntjes uit willen zien, hoopt de perfectionist ieder risico op schaamte te vermijden.
Schuldgevoel, schaamte en perfectionisme. We willen het juiste doen zodat we ons niet schuldig hoeven te voelen en we willen voldoen aan de groepsnorm om ons niet te hoeven schamen. Zolang je perfect bent, kun je eenvoudigweg niet afgewezen of uitgestoten worden.
Het is een gouden trio. Of ...?
